หมอประจำบ้าน: อาการของ โรคไต

[siritidaphon]

หมอประจำบ้าน: อาการของ โรคไต

อาการของโรคไตแตกต่างกันไปตามชนิดของการเจ็บป่วย เช่น

ไตวายเป็นภาวะที่ไตสูญเสียความสามารถในการกรองของเสียออกจากเลือด จนไม่สามารถขับของเสียออกมาจากร่างกายผ่านทางปัสสาวะได้ ทำให้มีของเสียตกค้างในร่างกาย อีกทั้งยังทำให้ระดับน้ำ เกลือแร่ และแร่ธาตุต่าง ๆ ในร่างกายเกิดความไม่สมดุล โดยอาการของโรคขึ้นอยู่กับชนิดของไตวาย ดังนี้

    ไตวายเรื้อรัง อาการของไตวายเรื้อรังจะไม่เกิดขึ้นพร้อมกันในคราวเดียว แต่จะค่อย ๆ แสดงอาการออกมาเป็นระยะ โดยแบ่งออกเป็น 5 ระยะตามระดับค่าประเมินการทำงานของไต ซึ่งอาจทำให้เกิดอาการตั้งแต่ไตอักเสบ พบภาวะโปรตีนรั่วออกมาปะปนในเลือดหรือในปัสสาวะ หากไตทำงานลดลงอย่างต่อเนื่องจนรุนแรง จะมีอาการ มึนงง เบื่ออาหาร น้ำหนักลด ผิวแห้งและคัน กล้ามเนื้อเป็นตะคริวบ่อย มีอาการบวมน้ำ ปัสสาวะน้อยลง โลหิตจาง ตลอดจนอาการอื่น ๆ ของเสียสมดุลของแร่ธาตุในร่างกายอย่างแคลเซียม ฟอสเฟต หรือสารต่าง ๆ ในเลือด ซึ่งหากอาการเหล่านี้ไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที อาจทำให้ผู้ป่วยเสียชีวิตได้

    ไตวายเฉียบพลัน มักเกิดขึ้นอย่างทันทีทันใด โดยผู้ป่วยบางรายอาจไม่แสดงอาการใด ๆ เลย หรืออาจเริ่มมีอาการจากปัสสาวะน้อยลงหรือไม่ปัสสาวะเลย มีอาการบวมที่ขาและเท้า เบื่ออาหาร คลื่นไส้ อาเจียน รู้สึกมึนงง อ่อนเพลีย หรือง่วงเหงาหาวนอนตลอดเวลา อาจมีอาการหายใจถี่ ไปจนมีอาการรุนแรงอย่างชักหรือหมดสติ และเข้าสู่ภาวะโคม่าแบบเฉียบพลันได้

ไตอักเสบ

ไตอักเสบเป็นภาวะการอักเสบของกลุ่มเลือดฝอยในไต ซึ่งทำหน้าที่กรองของเหลวส่วนเกินหรือของเสียที่ปะปนมาในกระแสเลือดให้กลายเป็นปัสสาวะ โดยไตอักเสบบางครั้งอาจนำไปสู่ไตวายได้ ผู้ป่วยอาจทราบว่าเป็นโรคไตอักเสบได้จากการตรวจปัสสาวะ หรืออาการที่เป็นสัญญาณบ่งชี้การอักเสบของไต เช่น มีการปนเปื้อนของเซลล์เม็ดเลือดแดงในปัสสาวะจนทำให้ปัสสาวะกลายเป็นสีชมพูหรือสีโคล่า มีอาการบวมน้ำ มีความดันโลหิตสูง ปัสสาวะเป็นฟอง อ่อนล้า เหนื่อย เพลีย ปวดข้อ เป็นผื่น เป็นต้น

กรวยไตอักเสบ

กรวยไตอักเสบเป็นภาวะติดเชื้อแบคทีเรียบริเวณกรวยไตซึ่งอยู่ระหว่างไตกับท่อไต ผู้ป่วยกรวยไตอักเสบจำเป็นต้องได้รับการรักษาด้วยยาปฏิชีวนะอย่างถูกต้องและเร่งด่วน เนื่องจากอาจทำให้ไตเสียหายถาวร หรือติดเชื้อในกระแสเลือดจนเสียชีวิตได้ โดยอาการที่มักพบเมื่อป่วยด้วยกรวยไตอักเสบ ได้แก่ มีไข้สูงกว่า 38 องศาเซลเซียส รู้สึกหนาวสั่น เจ็บปวดบริเวณหลังหรือสีข้าง ปวดท้อง คลื่นไส้ อาเจียน ปัสสาวะบ่อย รู้สึกปวดปัสสาวะตลอดเวลา เจ็บหรือแสบขณะปัสสาวะ ปัสสาวะมีกลิ่นเหม็น มีสีขุ่น มีหนองหรือเลือดปนมากับปัสสาวะ

นิ่วในไต

นิ่วในไตเกิดจากแร่ธาตุแข็งชนิดต่าง ๆ รวมตัวกันเป็นก้อนนิ่วอยู่ภายในไต หรือเคลื่อนตัวไปต่อท่อไต โดยอาจสร้างความเจ็บปวดทรมานให้ผู้ป่วยได้อย่างมากหากก้อนนิ่วมีขนาดใหญ่จนไปปิดกั้นและสร้างแผลบาดเจ็บที่ท่อไต อาจมีอาการปวดร้าวลงไปถึงบริเวณขาหนีบ ปวดท้องหรือเอวบีบเป็นระยะ ปวดรุนแรงเป็นช่วง ๆ ปัสสาวะเป็นเลือดหรือมีสีแดง ชมพู และน้ำตาล เป็นต้น ซึ่งหากมีการติดเชื้อร่วมด้วยอาจทำให้เกิดอาการ เช่น หนาวสั่น เป็นไข้ คลื่นไส้ อาเจียน ปวดบริเวณหลังหรือช่องท้องด้านล่างข้างใดข้างหนึ่ง ปวดปัสสาวะบ่อย ปัสสาวะน้อย ปัสสาวะขุ่นหรือมีกลิ่นแรง เจ็บปวดขณะปัสสาวะ

 ภาวะแทรกซ้อนของ โรคไต

ไตวาย
ไตวายเฉียบพลันอาจทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อน เช่น ภาวะน้ำท่วมปอด อาการเจ็บหน้าอกจากของเสียที่คั่งอยู่ในกระแสเลือด กล้ามเนื้ออ่อนแรงจากการขาดสมดุลของสารต่าง ๆ ในร่างกาย ไตถูกทำลายอย่างถาวร หากได้รับการรักษาที่ล่าช้า และอาจกลายเป็นไตวายเรื้อรังได้

ส่วนภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดจากไตวายเรื้อรัง ได้แก่ ภาวะกระดูกพรุน โรคโลหิตจาง โรคหัวใจและหลอดเลือด และโรคหลอดเลือดสมอง เป็นต้น

ไตอักเสบ
การอักเสบของไตอาจสร้างความเสียหายและส่งผลให้เกิดของเหลวส่วนเกินสะสมอยู่ตามอวัยวะส่วนอื่น ๆ ภายในร่างกาย ซึ่งอาจทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนขึ้นได้ เช่น ความดันโลหิตสูง โปรตีนรั่วในปัสสาวะ กลายเป็นโรคไตเรื้อรัง หรือไตวายเฉียบพลัน เป็นต้น

กรวยไตอักเสบ
กรวยไตอักเสบหากไม้ได้รับการรักษาอย่างเหมาะสมอาจทำให้เกิดภาวะความดันโลหิตสูง เกิดแผลเป็นหรือฝีในไต และเกิดภาวะไตวายเฉียบพลันได้ โดยกรวยไตอักเสบชนิดเฉียบพลันอาจนำไปสู่การเกิดกรวยไตอักเสบชนิดเรื้อรังได้เช่นกัน ซึ่งอาจทำให้ไตเสียหายอย่างถาวร หรือเสี่ยงต่อการติดเชื้อในกระแสเลือด ซึ่งผู้ป่วยอาจเสียชีวิตได้หากไม่ได้รับการรักษาอย่างเหมาะสมทันท่วงที

นิ่วในไต
หากนิ่วในไตที่มีขนาดใหญ่เคลื่อนจากไตไปสู่ท่อไตหรือไปปิดกั้นการไหลของปัสสาวะ อาจทำให้เกิดอาการแทรกซ้อน เช่น ท่อปัสสาวะอุดกั้นจนนำไปสู่การติดเชื้อ และอาจเกิดการบาดเจ็บที่ไตจนมีภาวะไตวาย